PROPRIOCEPTIVNI SISTEM

Propriocepcija je unutrašnje čulo koje nam govori gde su nam delovi tela a da ne moramo da ih vidimo. Propriocepcija nam daje informacije o položaju, snazi, pravcu i kretanju delova vlastitog tela. Ta unutrašnja svest o telu zasniva se na receptorima u zglobovima, mišićima, ligamentima i vezivnom tkivu. Oni primaju informacije kada se mišići skupljaju i istežu kao i kada telo miruje. Informacije o položaju tela putuju duž kičmene moždine do nesvesnih delova mozga. Kako proprio-receptori detektuju sabijanje i istezanje mišića i zglobova, govoreći mozgu koliko tačno tenzije treba mišićima, oštećena propriocepcija lišava telo ključnih informacija potrebnih za održavanje normalnog mišićnog tonusa. Dete koje nema dobro razvijenu propriocepciju ne raspolaže unutrašnjom mapom tela i nije sigurno gde mu se koji deo tela u datom trenutku nalazi ako ne pogleda. Potreban mu je svestan napor da se pokrene ili da ostane u mestu. Loša propriocepcija lišava telo ključnih informacija potrebnih za održavanje normalnog mišićnog tonusa. Deci to znatno otežava kako održavanje položaja tako i kretanje.

Sa lošom propriocepcijom deca mogu da budu fizički nespretna ili da to kompezuju sporošću. Zbog neodgovarajućeg proprioceptivnog unosa iz trupa ili nogu deca mogu da „klize“ sa stolice, da se spotiču dok idu uz stepenice ili da padnu kad potrče. Slaba propriocepcija u šakama otežava finu motoriku potrebnu za manipulaciju prstima. Detetu često ispada olovka iz ruke dok piše ili zbog loše procene snage pri podizanju predmeta može čak i samo sebe da udari po licu.

Proprioceptori registruju sabijanje i istezanje mišića iz zglobova i tako daju informaciju mozgu kolika tačno treba da bude napetosti u mišićima. Nedostatak ključnih informacija nepovoljno utiče na održavanje optimalnog mišićnog tonusa. Zato deca često deluju previše „umorno“ da bi radila domaće zadatke ili da bi se igrala sa decom u parku.